Budowa zaczyna się od marzeń i kilku kresek. Już jako dzieci rysowaliśmy proste ściany, okno, drzwi i trójkątny dach kryty dachówką. I już mieliśmy pierwszy projekt naszego własnego domu.
W dorosłym życiu wiemy jednak niestety, iż budowa wymarzonego domu to proces pełen wyborów i decyzji, które mają wpływ na końcowy efekt. Jednym z kluczowych elementów budynku jest dach, a co za tym idzie jego konstrukcja – wybór jej rodzaju oraz sposobu wykonania. Wybór odpowiedniego typu konstrukcji może znacząco wpłynąć nie tylko na estetykę domu, ale także na jego funkcjonalność i koszty budowy. Niestety z powodu braku odpowiedniej wiedzy oraz rzetelnego doradztwa, zmuszeni jesteśmy dokonywać tego wyboru często będąc skazani na nasze przekonania i obawy. Lub w oparciu o opinie sąsiada, szwagra, wykonawcy albo sprzedawcy/doradcy w hurtowni budowlanej. Często też posługujemy się wiedzą uzyskaną z grup na Facebook’u lub na filmiku z Tik Toka. Gdzie często niestety doradzają nam osoby, kompletnie nie znające się na danym temacie, a jedynie pragnące na chwilę zabłysnąć w mediach.
A przecież posiadanie solidnego dachu nad głową to synonim bezpieczeństwa i komfortu.
Niemniej jednak, istnieje kilka powszechnych błędów, które są często popełniane przy projektowaniu i budowie więźby. Dziś przyjrzymy się 7 najczęstszym. Zapraszamy do lektury.
Błąd nr 1: Niewłaściwie dobrany typ konstrukcji dachowej
Liczba błędów popełnianych przy budowie dachu tylko z pozoru jest niewielka i ogranicza się do tych 7 wskazanych przez nas. Prawda jest taka, że może być ich znacznie więcej. Dodatkowo źle wykonany dach może powodować powstawanie mostków termicznych, a także sprzyjać przeciekaniu. To oczywiście zwiększa koszty ogrzewania budynku, które i tak nie należą do najmniejszych.
Wśród drewnianych konstrukcji dachowych wyróżnia się dwa główne typy: tradycyjną konstrukcję oraz wiązary prefabrykowane. Wybór między nimi powinien być dokładnie przemyślany. Inwestorzy nie powinni kierować się tylko i wyłącznie kosztami, ale przede wszystkim bezpieczeństwem, użytecznością i funkcjonalnością. Zastosowanie nieodpowiedniego typu konstrukcji może rodzić poważne problem techniczne.
Tylko na pierwszy rzut oka może się wydawać, że oba typy konstrukcji są uniwersalne i mogą być stosowane praktycznie wszędzie. Nic bardziej mylnego! Należy pamiętać, że każdy rodzaj konstrukcji zadaszenia ma swoje wady i zalety, które należy uwzględnić w kontekście konkretnego projektu, stąd też należy uwzględnić nie tylko powierzchnię dachu, ale także miejsce postawienia budynku, warunki klimatyczne itp.
W przypadku niektórych budynków, szczególnie tych z dużym poddaszem użytkowym lub o skomplikowanych kształtach, np. z wieloma lukarnami, tradycyjna konstrukcja dachowa może okazać się niewłaściwym wyborem. Wiązary prefabrykowane są zazwyczaj bardziej ekonomiczne i sprawdzają się lepiej w przypadku niewielkich pomieszczeń na poddaszu. Ich zastosowanie pozwala również na ograniczenie ilości ścian nośnych i fundamentów, co przekłada się na obniżenie kosztów budowy.
Błąd nr 2: Błędne założenia projektowe i złej jakości materiały budowlane
W dziedzinie budownictwa, szczególnie w konstrukcjach dachowych, popełnienie błędów może mieć poważne konsekwencje dla bezpieczeństwa oraz trwałości całej budowli. Jednym z najczęstszych błędów, których należy unikać, jest przyjęcie błędnych założeń projektowych oraz zaniedbanie precyzyjnych obliczeń dotyczących m.in. nośności dachu.
Tradycyjne podejście do budowy dachu, zwłaszcza w przypadku domów z poddaszem nieużytkowym, może być mylne. Wiele osób wciąż decyduje się na stosowanie konstrukcji tradycyjnych oraz stropów drewnianych, nie zdając sobie sprawy z potencjalnych zagrożeń. Wiązary dachowe nie tylko stanowią mocniejsze rozwiązanie, lecz również umożliwiają wykonanie mniejszej ilości ścian nośnych i fundamentów, co bezpośrednio przekłada się na ograniczenie kosztów budowy. Dlatego warto zastanowić się nad zastosowaniem odpowiednich rozwiązań konstrukcyjnych w zależności od charakteru i przeznaczenia poddasza.
Jednak samo zastosowanie wiązarów nie wystarczy, jeśli nie zostaną wykonane odpowiednie obliczenia dotyczące nośności elementów konstrukcyjnych. W efekcie, może dojść do przekroczenia dopuszczalnych norm, co z kolei może skutkować ryzykiem uszkodzeń i zwiększonymi kosztami ewentualnych napraw.
W wyżej wskazanych obliczeniach należy również uwzględnić zmienne warunki atmosferyczne, takie jak silne porywy wiatru, które są coraz częstszym zjawiskiem. Warto przeliczyć konstrukcję także w przypadku ekstremalnych warunków, przyjmując zaniżone wartości obciążeń, co pozwoli zapobiec potencjalnym uszkodzeniom w wyniku działania sił natury. W Polsce w ostatnich 20 latach odnotowano aż 354 trąby powietrze, co oznacza, że nie powinny one nas dziwić.
Dodatkowo, należy zwrócić uwagę na konstrukcje wymagające dużych sił rozporu, szczególnie tam, gdzie chce się uzyskać efekt wysokiego sufitu. Błędnie zaprojektowana konstrukcja może prowadzić do deformacji ścian lub belki podpierającej, co z kolei może skutkować przeniesieniem obciążeń i powstaniem pęknięć.
Z ów błędem projektowym często wiąże się następnie wykorzystywanie materiałów złej jakości, co z kolei może prowadzić do poważnych problemów w przyszłość.
Konsekwencje niewłaściwego wyboru materiału budowlanego
Ważnym aspektem w doborze drewna konstrukcyjnego jest jego jakość oraz właściwa wilgotność. Mokra tarcica, często wykorzystywana w budownictwie, może mieć o ponad 50% niższą wytrzymałość niż wysuszone drewno. Dodatkowo, jest znacznie bardziej podatna na skręcenia oraz rozwój pleśni. To zjawisko jest szczególnie istotne w konstrukcjach dachowych, gdzie elementy drewniane są narażone działanie zmiennych warunków atmosferycznych.
W przypadku konstrukcji dachowych, problem materiału złej jakości może nieść ze sobą dotkliwe konsekwencje. Choć w wiązarach problem ten występuje rzadziej, to może prowadzić do poważnych zagrożeń. Na przykład, stosowanie popularnego połączenia, jakim są płytki kolczaste przy wiązarach z mokrego drewna, może prowadzić do problemów w czasie schnięcia drewna. Płytki te mogą bowiem z czasem wychodzić z tarcicy wskutek wysychania i kurczenia się drewna. Co więcej, może to prowadzić nawet do zawalenia się całej konstrukcji dachowej, zagrażając bezpieczeństwu mieszkańców i niosąc za sobą poważne straty finansowe.
Aby uniknąć problemów związanych z materiałem złej jakości, kluczowe jest stosowanie certyfikowanego drewna konstrukcyjnego o określonej klasie wytrzymałości, najczęściej C24. Dodatkowo, tarcica powinna być odpowiednio wysuszona do wilgotności około 18%. Zastosowanie takiego materiału nie tylko zapewnia większą trwałość konstrukcji, ale także minimalizuje potrzebę dodatkowej impregnacji, która staje się jedynie dodatkowym zabezpieczeniem.
Zapraszamy do kontaktu w celu doboru najwyższej jakości materiałów konstrukcyjnych.
Błąd 3: Niewłaściwa produkcja oraz rozmieszczenie wiązarów
Wiązary stanowią fundament dachu, o czym wspominaliśmy już powyżej, a jakość ich wykonania jest kluczowa dla trwałości i bezpieczeństwa całej konstrukcji. Choć materiały mogą być certyfikowane, to samo w sobie nie wystarcza, aby zapewnić solidność dachu. Należy także zadbać o dokładność i precyzję w trakcie procesu produkcji i chociaż inwestorzy zazwyczaj nie mają bezpośredniego wglądu w to, w jaki sposób produkowane są poszczególne elementy, to jednak nie zmienia to faktu, że mogą mieć wpływ na wybór producenta, kierując się rekomendacjami.
Jednym z głównych problemów, na które należy zwrócić uwagę, jest położenie płytek kolczastych. Tolerancje w ich umiejscowieniu sięgają nawet 10 mm, co oznacza, że nie można polegać na wyczuciu wzroku przy ich układaniu. Każde odchylenie może prowadzić do nieprawidłowości w konstrukcji, które z kolei mogą wpłynąć na stabilność całego dachu.
Każda konstrukcja dachu powinna być zgodna z projektem, który został wcześniej przygotowany. To podstawowy krok, którego należy bezwzględnie przestrzegać. Jednakże, czasami zdarza się, że podczas realizacji pojawią się pewne trudności lub potrzeba wprowadzenia zmian. W takich sytuacjach kluczowe jest skonsultowanie się z projektantem, który uwzględni wprowadzane zmiany i ponownie przeliczy m.in. nośność dachu.
Pamiętajmy, że jakiekolwiek zmiany nie powinny być podejmowane samodzielnie. Każda ingerencja w pierwotny projekt może skutkować poważnymi konsekwencjami dla konstrukcji dachu!
Błąd nr 4: Niewłaściwy montaż
Kiedy myślimy o solidnej konstrukcji dachu, zazwyczaj wyobrażamy sobie solidne wiązary lub przekroje więźby tradycyjnej. Jednakże, nawet najbardziej precyzyjnie zaprojektowany dach może okazać się niewystarczająco wytrzymały, jeśli zaniedbamy jakość jego połączeń.
Najczęstszym problemem, na który należy zwrócić uwagę, są połączenia konstrukcji z innymi elementami, zwłaszcza ze ścianami. Brak właściwej wytrzymałości na naprężenia wywołane przez wiatr może prowadzić do obluzowania się połączeń, a nawet, w skrajnych przypadkach, do ich zerwania. W przypadku konstrukcji krokwiowo-jętkowych, szczególną uwagę należy zwrócić na połączenia krokwi z jętką, gdzie zwykłe wkręty ciesielskie mogą okazać się niewystarczające. Ponadto, istotne jest odpowiednie przeniesienie sił rozporu działających na konstrukcję. Słabe połączenie krokwi z murłatą może prowadzić do rozchodzenia się tych elementów, co stanowi poważne zagrożenie dla stabilności całej konstrukcji. Podobnie, nieodpowiednie zakotwienie murłaty do wieńca może prowadzić do skręcania się i odkształcania belki.
Warto również zaznaczyć, że wiele osób bagatelizuje znaczenie elementów stężających, co może prowadzić do poważnych problemów z trwałością i bezpieczeństwem całej konstrukcji. Stężenia, czyli elementy mające na celu wzmacnianie i stabilizowanie konstrukcji dachowej, są nieodłącznym elementem każdego solidnego projektu. Niestety, zbyt często można zaobserwować ich niedostateczną ilość lub złej jakości wykonanie. To poważny błąd, który może zagrażać zarówno samej konstrukcji, jak i bezpieczeństwu osób przebywających w budynku.
Warto zauważyć, że stężenia powinny być wykonane z odpowiednio dobranych materiałów, zwykle z desek o wysokiej jakości. Wybór materiału drugiej kategorii może skutkować obniżeniem wytrzymałości konstrukcji oraz skróceniem jej żywotności. Dlatego też nie warto oszczędzać na tym elemencie, gdyż jest on kluczowy dla zapewnienia stabilności i bezpieczeństwa całego dachu.
Błąd nr 5: Budowa konstrukcji w miejscach niedozwolonych
Projektowanie konstrukcji dachowych wymaga precyzji i uwzględnienia wielu czynników, w tym punktów oparcia. Niestety, jednym z częstych błędów popełnianych przy budowie dachu jest umieszczanie oparcia w miejscach, gdzie nie jest to zalecane lub dozwolone.
W typowym projekcie konstrukcji dachowej wskazane są konkretne punkty, w których konstrukcja powinna być oparta na budynku. To kluczowe informacje, które należy uwzględnić podczas realizacji budowy. Niestety, zdarza się, że wykonawcy decydują się na dodatkowe podparcia, które nie są uwzględnione w projekcie.
Szczególnie ryzykowne jest dodatkowe podparcie konstrukcji wiązarowej ścianami działowymi budynku. Takie działania mogą prowadzić do poważnych problemów. Po pierwsze, dodatkowe obciążenie może spowodować pękanie działówek, co wpłynie na integralność struktury budynku. Po drugie, podparcie wiązarów ścianami działowymi może znacząco zmniejszyć wytrzymałość samych wiązarów, co z kolei stwarza potencjalne zagrożenie dla całej konstrukcji dachu.
Aby uniknąć tego błędu, kluczowe jest dokładne przestrzeganie projektu konstrukcyjnego dachu. Każde dodatkowe podparcie powinno być uzgodnione z architektem lub inżynierem konstrukcyjnym, aby upewnić się, że nie zagraża to integralności budynku. Ponadto, należy pamiętać, że wszelkie modyfikacje w konstrukcji dachu powinny być dokładnie przemyślane i uwzględnione już na etapie projektowania, aby uniknąć potencjalnych problemów w trakcie realizacji budowy.
Błąd nr 6: Nieodpowiednio dopasowana konstrukcja pod elementy zadaszenia
Kiedy przygotowujemy się do budowy dachu, często skupiamy się głównie na jego konstrukcji i wytrzymałości. Niemniej jednak, równie istotne jest dopasowanie konstrukcji do elementów wykończeniowych, takich jak dachówka czy inne pokrycia.
Każdy typ dachówki ma swoje unikalne wymiary i charakterystyki. Budując konstrukcję dachu, należy szczególnie zwrócić uwagę na dopasowanie krokwi do typu używanej dachówki. Nieodpowiednie dopasowanie może prowadzić do powstania problemów z odprowadzaniem wody deszczowej oraz uszkodzeń pokrycia dachowego.
Niekiedy podczas projektowania dachu pojawiają się potrzeby stworzenia przedłużeń lub małych daszków nad wejściem czy tarasem. W takich przypadkach konstrukcja dachu musi być odpowiednio przystosowana do tych elementów. Niedopasowanie może prowadzić do nieestetycznych rozwiązań oraz problemów z odprowadzaniem wody deszczowej.
Kolejnym błędem jest zbyt mała odległość elementów konstrukcyjnych dachu od ścian zewnętrznych budynku. Takie niedopasowanie może być przyczyną powstawania mostków cieplnych oraz problemów z izolacją budynku. W rezultacie, może to prowadzić do utraty ciepła i wzrostu kosztów ogrzewania.
Błąd nr 7: Bagatelizowanie estetyki wykonania
Głównym celem konstrukcji dachowej jest zapewnienie zadaszenia, jednak nie należy bagatelizować także względów estetycznych. Często popełnianym błędem jest przekonanie, że wszelkie niedoskonałości zostaną np. automatycznie skorygowane przez dekarza. To z kolei prowadzi do tego, że konstrukcja dachowa nie spełnia oczekiwań inwestora.
Drewno, często używane w konstrukcjach dachowych, jest materiałem żywym i ma swoje wady, takie jak krzywizny podłużne i poprzeczne. Choć nie da się ich całkowicie wyeliminować, można je zniwelować. Ważne jest, aby wszystkie elementy miały wstępne krzywizny podłużne ułożone w tę samą stronę. Dzięki temu pod naciskiem warstw pokrycia krokwie będą się prostować, a nie wykrzywiać, co przyczyni się do estetycznego i trwałego wykonania dachu.
Warto pamiętać, że estetyka wykonania nie tylko wpływa na wygląd domu, ale także może mieć istotne znaczenie dla jego trwałości i funkcjonalności. Dlatego należy zwrócić uwagę na każdy szczegół podczas budowy lub remontu dachu, aby uniknąć niepotrzebnych problemów w przyszłości.
Wyżej wymienione błędy w konstrukcjach dachowych nie wyczerpują oczywiście ich pełnej listy, aczkolwiek można ich uniknąć, decydując się na wybór zaufanej firmy. Jeżeli mają Państwo pytania odnośnie wyboru odpowiedniego pokrycia dachowego, zapraszamy do kontaktu. Odpowiemy na wszystkie Państwa pytania.